EĞRET
ADI: Anıtkaya
kasabası’nın eski adı Eğret’tir. Eğret adı Türkçe eğreti
veya ireti kelimesinden gelip yerli ve sabit olmayan, muallak gibi
duran, muvakkaten (geçici olarak)
gibi manaları ihtiva etmektedir.
Bu
adın konuş gerekçesi olarak yöre halkının anlatageldiği
hadise şöyledir: Eğret köyü başlangıçta İlbulak dağına
yakın bir yerde kurulmuştur. İlk yerleşim yerini dağ seli basıp
zarar verdiği için şu anki yerine eğreti (geçici) olarak
gelinmiş fakat burada sürekli kalınmıştır. Bu safhada geçici
olarak yerleşilen yere eğreti denmeye başlanmış ve köyün
ismi Eğret olarak kalmıştır.
Burada
akla şu sual gelmektedir: İlk yerleşim yerinin ismi nedir ve
nerede bulunmaktadır? Bu konuda iki rivayet vardır:
Kasaba’nın
güney-batısında 6 km uzaklıkta Resul Baba tepesine yakın bir
yerde Örenler mevkii
bulunmaktadır. Burası eskiden yerleşim yeri olup yakın zamana
kadar burada oturanların bulunduğu söylenmektedir. Halk arasında
“Küçük Eğret”olarak anılan Örenler mevkiine muhacir köyü
kurulmak istenmiş fakat yerleşim yeri olarak göründüğü için
gerçekleşmemiştir.
Örenler
mevkiinin Eğret halkının ilk yerleşim yerlerinden biri olma
ihtimali vardır. Çünkü sel basma hadisesiyle Anadolu’daki
ilk iskanın konar-göçerler tarafından dağlara yakın yerlere
yapıldığı düşünülürse Örenler mevkiinin bunlara uygun
bir yer olduğu görülür. Bununla birlikte Eğret-Olucak arasında
bulunan Mandıra mevkii
ile İl bulak dağında Gayraklı
Çeşmesi yanında da Örenler mevkii bulunmaktadır.
TD.438
s:161,165 de Eğret köyü yakınlarında Salak
Viranı mezrasından bahsedilmekte fakat bu mezranın Eğret köyünün
hangi cihetinde bulunduğu bilinmemektedir. Yukarıda bahsedilen
örenlerden birinin bu mezraanın kalıntıları olma olasılığı
da unutulmamalıdır.
Diğer
bir rivayet de şöyledir: Anıtkaya Kasabasının bitişiğinde
bulunan Akkaya mevkii ilk yerleşim yeri olup ismi de Hayret’tir.
Akkaya mevkiine yerleşen insanlar dağ selinden rahatsız
olduklarında halen kasabanın bulunduğu yere eğreti evler
yaparak burada barınmışlardır. Eğreti olarak yerleşilen
yerlerin daha güvenli olduğu anlaşıldığından burada sürekli
kalınmış ve köyün ismi de Eyret
olarak kalmıştır. Dağdan gelen sel deresinin Akkaya mevkiine
çıkması ve burada yerleşim kalıntılarının bulunması bu
olasılığı kuvvetlendirmektedir.
Anıtkaya
Kasabası’nın halen bulunduğu yerin tarihi geçmişi de çok
eskidir. Zira Kasaba’nın içinde Germiyan oğlu Süleyman Şah
tarafından yaptırıldığı tahmin edilen Kervansaray
ile çevresindeki camii, hamam ve çeşmenin varlığı bunu doğrulamaktadır.
Tarihi
kalıntılar Eğret vadisinin muhtelif yerlerinde yerleşim
birimlerinin bulunduğunu göstermektedir. Tarihi süreç içerisinde
Kervansaray’ın da yapımıyla nüfusun, kasabanın halen
bulunduğu yere toplandığı anlaşılmaktadır. Sel
basması vb. tabii şartlarla güvenlik ve merkezi yerleşim
birimlerine ulaşım zorluğu dağınık nüfusun bir araya
toplanmasını sağlayan faktörler arasındadır. Eğret vadisi
üzerinde kasabanın bulunduğu yer dışında mezarlıklara
rastlanmaması dağınık nüfusun Eğret köyü merkeziyle sürekli
diyalog halinde olduğunu ve Türk iskanının gerçekleştiği
ilk yüzyıllar içerisinde bir merkezde toplanma gayretlerinin başladığını
göstermektedir.
- Kervansaray
Foto Galeri >>
- Türk
Fethinden Önce Eğret Yöresi >>
|