ANITKAYA CAMİLERİ

CAMİLER:  Afyon Karahisar köy ve kasabalarından 300’ü aşkını Müslüman-Türk boyları tarafından kurulmuştur. Bunlardan birisi de Anıtkaya (Eğret) kasabasıdır. Nüfusunun tamamı Türk ve müslümandır.  Kasabada muhtelif tarihlerde inşa edilmiş beş camii bulunmaktadır.

CUMA CAMİİ: Kervansarayın arka tarafında mezarlık girişinde bulunan camidir. Türkler yolculuk yapılan güzergah üzerinde konaklama merkezleri yapmayı adet edinmişlerdir. Eğret kervansarayı da Afyon-Kütahya ve Afyon-Eskişehir yol güzergahı üzerinde bulunan konaklama merkezlerinden biridir. Konaklama merkezleri üzerinde, asli ihtiyaçları karşılamak üzere kervansaray, çeşme, hamam ve camii inşa edilmiştir. Kasabanın ilk camii olan Cuma Camiinin vakıf camii olduğunu arşiv belgelerinden öğrenmekteyiz. Eğret kervansarayıyla aynı tarihte inşa edildiği düşünülmektedir.  Ulu camiinin yapımından sonra da Cuma namazları bu camide kılındığından Cuma camii ismini almıştır. Düşman işgali sırasında tahrip olan camii bir süre hizmete kapanmıştır. Hizmete kapalı olduğu dönemde camii çatısını ayakta tutan tarihi döşemeleri zayi edilmiştir.

ULU CAMİİ:Yapılış tarihi bilinmeyen Ulu Camii, kasabanın en büyük camiidir. Caminin bugünkü yapısı kurtuluş savaşından önce yöre halkının “ellik gavuru” dediği Osmanlı tebaasından gayr-ı müslimler tarafından yapılmıştır. Osmanlı imparatorluğunun son dönemlerinde Afyon’da 6000’den fazla Ermeni bulunduğu hatırlanırsa “ellik gavuru” denen inşaat ustalarının Ermeni olması ihtimal dahilindedir. Ulu caminin ellik gavurları tarafından yapıldığı yerde bundan önce de camii olduğu söylenmektedir. Kanaatimize göre bu görüşün doğruluk payı kuvvetlidir. Çünkü şu an Ulu Camiinin yanında tekkesi bulunan Hacı İbrahim ve onun soyu tekkenin bulunduğu yerde inşa ettikleri zaviye ile yıllarca gelip geçene karşılıksız hizmet vermişlerdir.1530 ve 1572 tarihli Tapu Tahrir defterlerindeki kayıtlarla Hacı İbrahim ve soyunun padişahın beraatıyla zaviye’de hizmet ettikleri sabittir. Zaviyeye gelenlerin ibadetlerini rahatlıkla yapabilmeleri amacıyla yakınına bir camii veya mescidin yapılmış olması mümkündür. Bununla birlikte 1898 nüfus sayımında Eğret köyü 1021 nüfusa sahip olduğuna göre en az iki camiinin varlığı kuvvet kazanmaktadır. 1977 yılında çatısı yıkılarak mevcut kubbe yapılmıştır.

YEŞİL CAMİİ VE YENİ CAMİİ:

Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte bütün yurt sathında başlatılan muasırlaşma gayretleriyle Türkiye her geçen gün daha da ileri gitmiştir. Uzun yıllar savaşlar içinde yıpranan, yoksullaşan ve insan gücünün büyük kısmını kaybeden Türkiye halkının azim ve gayretiyle müreffeh bir geleceğe ulaşmayı başarmıştır. Bu gelişim süreci içerisinde Anıtkaya nüfusu da artmış buna bağlı olarak köy genişlemiş 1959’da ise belde olmuştur. 3000’lere ulaşan nüfusunun bir kısmı işsizlik nedeniyle İzmir başta olmak üzere başka şehirlere göç etmiştir. Nüfus artışı ve kasabanın genişlemiş olması dolayısıyla, uç mahallelerden merkezdeki iki camiye ulaşım özellikle ihtiyarlar açısından zorlaştığından yeni camilere ihtiyaç duyulmuştur.1960’lara gelindiğinde bu ihtiyaç kendini iyice hissettirdiğinden cami yapma girişimleri başlatılmıştır. Önce Yeşil Camii, 1962’li yıllarda da Yeni Camii inşa edilerek faaliyete geçirilmiştir.

FATİH CAMİİ:Kasabanın en son inşa edilen beşinci camisidir. 1996’lı yıllarda faaliyete geçmiş, 1998’de kadrolu imam tayin edilmiştir. Kasabanın diğer dört camisine en uzak mahalle, söğütçük mahallesi olarak bilinen doğu tarafıdır. Söğütçük Mahallesinde bulunan Fatih camii, aslında kasabada cami ihtiyacı olduğundan değil, her mahallenin bir camiye sahip olması arzusundan dolayı inşa edilmiştir. Böylelikle her mahallenin kolaylıkla ulaşabileceği birer camisi olmuştur.